Naukowcy odkryli, że częstsze przyjmowanie pozycji stojącej w ciągu dnia nie tylko pomaga spalić dwa razy więcej kalorii niż podczas siedzenia, ale przynosi także długotrwałe korzyści zdrowotne dla całego organizmu.

Wielu pracowników biurowych spędza większość dnia w pozycji siedzącej. Mięśnie całego ciała są wówczas stosunkowo bezczynne. Badania pokazują, że to właśnie z niedoboru aktywności mogą wynikać takie problemy zdrowotne, jak choroby układu krążenia, cukrzyca i otyłość. Aby im przeciwdziałać, specjaliści w dziedzinie zdrowia zalecili ćwiczyć przez co najmniej 30 minut przez 5 dni w tygodniu. Jednak naukowcy z University of Missouri-Columbia (1) stworzyli nowy model zaleceń dotyczących aktywności fizycznej.

Nowe badania pokazują, że to, co ludzie robią w ciągu 15-16 godzin codziennych czynności (czas, kiedy nie śpią), jest równie ważne, a nawet ważniejsze, niż czas poświęcony na aktywny trening.

Wiele czynności, takich jak rozmowa przez telefon lub kibicowanie dziecku podczas gry w piłkę, możesz wykonać równie przyjemnie w pozycji pionowej, a jednocześnie spalasz wtedy dwukrotnie więcej kalorii” – powiedział Marc Hamilton, profesor nauk biomedycznych, którego praca była opublikowana w magazynie Diabetes (2). „Jesteśmy dość nieruchomi, gdy rozmawiamy przez telefon lub siedzimy na krześle oglądając mecz, ale jeśli wstaniemy, prawdopodobnie będziemy się wtedy poruszać”.

W serii badań, które zostały zaprezentowane na Drugim Międzynarodowym Kongresie Aktywności Fizycznej i Zdrowia Publicznego w Amsterdamie (3), profesor Hamilton oraz badacz podoktorancki Theodore Zderic i ich zespół badawczy sprawdzali wpływ braku aktywności wśród szczurów, świń i ludzi. U ludzi badali skutki siedzenia na krzesłach biurowych, korzystania z komputerów, czytania, rozmawiania przez telefon i oglądania telewizji.

Odkryli, że siedzenie ma negatywny wpływ na metabolizm tłuszczu i cholesterolu. Zauważyli również, że brak aktywności fizycznej przez cały dzień stymuluje procesy sprzyjające powstawaniu chorób, a ćwiczenia, nawet wykonywane przez godzinę dziennie, nie wystarczają odwrócenia tego efektu.

Istnieje błędne przekonanie, że intensywny trening to jedyny sposób na osiągnięcie zdrowia u osób prowadzących siedzący tryb życia. Jednak badania Hamiltona wykazały, że czynności stojące niezwiązane z ćwiczeniami fizycznymi spalają dużo kalorii u większości dorosłych osób, nawet jeśli oni w ogóle nie uprawiają ćwiczeń.

„W naczyniach krwionośnych mięśni mamy enzymy odpowiedzialne za spalanie tłuszczu, jednak są one dezaktywowane w ciągu kilku godzin, jeśli siedzimy lub leżymy” – twierdzi Hamilton – „Stojąc i delikatnie się poruszając, ponownie angażujemy te enzymy. Jeśli jednak ludzie podczas 16 godzin dobowej aktywności (niespania), przez większość tego czasu siedzą, to tracą możliwość optymalnego metabolizmu przez cały dzień”.

Tylko około 30% ludzi wykonuje minimalną ilość ćwiczeń zalecaną do zachowania zdrowia. Hamilton przewiduje, że niebawem wprowadzone zostaną zdrowotne kampanie społeczne, w których lekarze będą opowiadać się za ograniczeniem czasu siedzenia, tak jak teraz zwracają uwagę na ograniczenie opalania lub narażenia na bierne palenie.

Dlatego Hamilton pokłada nadzieję, na rozwiązanie problemu z brakiem aktywności, w kreatywnych strategiach wdrażanych w miejscach pracy, w domach i innych miejscach zrzeszających społeczności. Typowe aktywności, które ludzie mogą wykonywać zamiast siedzenia, to wykonywanie prac domowych, robienie zakupów, pisanie i praca przy biurku stojącym, a nawet wiercenie się podczas stania. Biorąc pod uwagę pracę mięśni niezbędną do utrzymania ciała w pozycji pionowej, już samo przyjęcie pozycji stojącej podwaja tempo przemiany materii. Zdaniem Hamiltona, zarówno ​​naukowcy, jak i opinia publiczna, nie doceniali do tej pory korzyści zdrowotnych wynikających z tych drobnych codziennych aktywności, ponieważ nie wymagają one tak dużego wysiłku, jak ciężki trening.

„Utrzymanie ciała o masie 77 kg w pozycji pionowej wymaga od mięśni wykorzystania sporo energii” – powiedział Hamilton. „Zwróćmy uwagę, że nasze nogi są duże i mocne, ponieważ mogą być używane przez cały czas. Stanie w ciągu dnia wiąże się ze zużyciem w sumie dużej ilości energii, której nie można tak łatwo skompensować przez 30 do 60 minut ćwiczeń na siłowni”.

Proponowana przez badaczy zmiana stylu życia jest korzystna, ponieważ nie wymaga od ludzi spędzenia dodatkowej godziny w ciągu dnia i spocenia się na siłowni, ale jedynie odmienne (bo na stojąco) wykonywanie tego, co i tak muszą zrobić.

20 listopada 2007

Źródło

• University of Missouri-Columbia
• Diabetes Magazine , Role of Low Energy Expenditure and Sitting in Obesity, Metabolic Syndrome, Type 2 Diabetes, and Cardiovascular Disease
• INTERNATIONAL SOCIETY FOR PHYSICAL ACTIVITY AND HEALTH