„Milion kroków”, czyli jak zmotywować pracowników do ruchu

Dobrze zaprojektowane i oparte na dowodach programy promocji zdrowia w miejscu pracy pomagają poprawić zdrowie pracowników i oszczędzać zasoby firmy. Wykorzystały ten fakt dwie hiszpańskie firmy, które wdrożyły program promujący aktywność fizyczną nazwany “Milion kroków” bazujący na zasadach grywalizacji. Na czym polegał i co jeszcze zyskały obie firmy?

Badania (1) potwierdzają, że dobrze zaprojektowane i oparte na dowodach programy promocji zdrowia w miejscu pracy pomagają osiągać pozytywne wyniki zdrowotne, a także oszczędzać zasoby firmy (2). Warunki pracy dają możliwość promowania zdrowych nawyków, w tym aktywności fizycznej. Rozwijanie aktywnego stylu życia przynosi wiele korzyści zdrowotnych, poprawiając zarówno samopoczucie i jakość życia. Brak aktywności fizycznej został natomiast zidentyfikowany jako jeden z głównych czynników ryzyka zachorowań i przedwczesnej śmiertelności w krajach świata o wysokich dochodach (3). Światowa Organizacja Zdrowia (4) w swoim Globalnym Raporcie o Chorobach Niezakaźnych oszacowała, że ​​każdego roku z powodu niewystarczającej aktywności fizycznej umiera 3,2 miliona osób. Brak aktywności fizycznej wraz ze zmniejszonym spożyciem owoców i warzyw oraz używaniem tytoniu i alkoholu powoduje choroby, którym można zapobiegać (5).

Aktywność fizyczna zapobiega przybieraniu na wadze, zmniejsza ryzyko upadków oraz poprawia zdrowie mięśni i układu krążenia, a także poprawia funkcje poznawcze (6). Istnieją także dowody, że ​​aktywność fizyczna powoduje mniejsze ryzyko zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe, cukrzycę typu 2, nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemię, zespół metaboliczny, niektóre rodzaje raka (np. okrężnicy i piersi) oraz depresję.

Program Milion kroków

A Million Steps , inicjatywa programu promocji zdrowia Ministerstwa Zdrowia rządu Andaluzji (Hiszpania), promowała ćwiczenia fizyczne poprzez spacery grupowe. Program nazwany „Milion kroków” miał na celu zwiększenie aktywności fizycznej pracowników. Badacze (María Eugenia González- Dominguez, José Manuel Romero-Sánchez, Antonio Ares-Camerino) wykorzystali w tym badaniu grywalizację. Zaproponowali oni uczestnikom programu współpracę przez wspólne osiągnięcie co najmniej 1 miliona kroków w miesiącu. Liczbę kroków mierzono krokomierzami.

Poza promocją aktywności fizycznej i nabywania zdrowych nawyków oczekiwano również, że program będzie zachęcał do budowania relacji międzyludzkich i wzajemnego wsparcia wśród współpracowników.

Dwie hiszpańskie firmy, które wzięły udział w programie to prywatne przedsiębiorstwo lotnicze Airbus Defence and Space, oddział Airbus Group zatrudniające 500 osób oraz przedsiębiorstwo państwowe, Local Council of the Province of Cádiz zatrudniające około 1500 osób. Aby dostosować program Milion kroków do obu firm, wybrano model promocji zdrowia w miejscu pracy zaproponowany przez CDC (7). Model ten wykorzystuje skoordynowane podejście do opracowywania programów promocji zdrowia w miejscu pracy, aby zaspokoić potrzeby wszystkich pracowników w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa. Kładzie on nacisk na cztery główne kroki: ocenę, planowanie, wdrażanie i ewaluację:

  1.     Ocena

Faza oceny miała na celu zdefiniowanie zagrożeń dla zdrowia pracowników oraz opisanie bieżących działań w zakresie promocji zdrowia, możliwości i potrzeb (7). Ocenę przeprowadzono na poziomie indywidualnym, interpersonalnym i instytucjonalnym. Na poziomie indywidualnym przeanalizowano wyniki okresowych badań nadzoru zawodowego. Badacze chcieli wykryć w ten sposób zagrożenia zdrowia, którym można skutecznie przeciwdziałać poprzez zapobiegania urazom i chorobom zawodowym. Jednym z głównych wykrytych czynników było wysokie rozpowszechnienie siedzącego trybu życia wśród pracowników obu firm. Na poziomie interpersonalnym stwierdzono, że pozytywne środowisko pracy sprzyja współpracy. Badanie zasobów ludzkich (HR) „Airbus Group Engagement Survey”, oceniło relacje między współpracownikami, menedżerami i liderami zespołów. Wyniki ankiety wykazały, że jakość relacji może przyczynić się do rozwoju programów zdrowotnych opartych na współpracy. Na poziomie instytucjonalnym analizowano elementy strukturalne, politykę firmy i elementy kulturowe. Za czynnik pozytywny uznano obecność działu BHP zlokalizowanego w miejscu pracy. W zakresie polityki firmy obie firmy miały już wdrożone systemy kontroli zagrożeń dla zdrowia w miejscu pracy, których jakość jest potwierdzana przez zewnętrzne, niezależne podmioty. Aby ocenić kulturowe elementy miejsca pracy, BHP rozprowadził ankietę na temat kultury bezpieczeństwa za pomocą skandynawskiego kwestionariusza bezpieczeństwa klimatycznego (8).

2.     Planowanie

Planowanie to proces opracowywania elementów programów ochrony zdrowia w miejscu pracy. Obejmuje zapewnienie przywództwa, opracowanie planu poprawy zdrowia w miejscu pracy, zdefiniowanie zarządzania programem, ustanowienie dedykowanych zasobów i zaprojektowanie planu komunikacji (7). Początkowo potrzebne zasoby obejmowały krokomierze i dokumentację. Za operacyjne zarządzanie projektami odpowiadał dział BHP. Opracowano strategię komunikacji, aby zapewnić odbiorcom niezbędne informacje o korzyściach płynących z ćwiczeń fizycznych, celu programu oraz instrukcje dotyczące rejestracji. Aby zebrać dane ewaluacyjne programu, koordynator każdej grupy działał jako „skarbnik kroków”, dokumentując liczbę kroków, jakie każdy członek grupy przeszedł w ciągu tygodnia. Dokumentowano także szczególne incydenty w przebiegu badania oraz odczucia uczestników dotyczące ich doświadczeń związanych z programem. Stworzono również bloga internetowego, który miał służyć uczestnikom, którzy chcieli przekazać grupie swoje doświadczenia. Ponadto przeprowadzono wywiady z członkami kierownictwa projektu w trakcie i na zakończenie programu.

3.     Realizacja

Do programu zaproszono wszystkich pracowników, niezależnie od kondycji fizycznej. Interwencja rozpoczęła się od zorganizowania przez uczestników grup i wybrania „skarbnika kroków” dla każdej grupy. Grupy były wyrównane pod względem liczby uczestników. Gdy kierownictwo programu miało już określoną listę grup, zorganizowano wydarzenie inauguracyjne. Podczas wydarzenia omówiono cele i procedury programu oraz udzielono odpowiedzi na pytania; formularze rejestracyjne i krokomierze zostały rozdane „skarbnikom”. Uczestnicy spotykali się codziennie poza miejscem pracy, aby spacerować razem w czasie wolnym. „Skarbnicy kroków” zarejestrowali zgłoszone kroki w dostarczonym dokumencie. Kierownictwo programu zapewniło stałe monitorowanie postępów działań za pośrednictwem koordynatorów, aby zapewnić ścisłe przestrzeganie „planu poprawy zdrowia w miejscu pracy”. Na zakończenie programu zorganizowano spotkanie, na którym doceniono uczestników. Każdemu uczestnikowi przyznano indywidualne dyplomy z wyszczególnieniem liczby kroków, jakie dana osoba wniosła do grupy.

4.     Ewaluacja

Aby ocenić wpływ programu, przeprowadzono opisowe badanie przekrojowe, wykorzystując dane z dokumentu dostarczonego przez każdego “skarbnika kroków”. W firmie lotniczej w pięciu grupach programowych wzięło udział 107 pracowników. Średni wiek 40,9 lat (zakres = 23-59 lat) i byli to głównie mężczyźni (77%). Łącznie odnotowano 3 993 407 kroków w miesiącu badania, co odpowiada odległości 2795,30 km lub 450 384 minutom marszu. W Radzie Lokalnej Prowincji Kadyks było łącznie 79 pracowników (utworzyli 10 grup). Uczestnicy zgłosili średni wiek 45,8 lat (zakres = 37-62 lata) z wyraźną przewagą kobiet (76%). Ta grupa zarejestrowała 12 349 039 kroków, co odpowiada 8644,33 km lub 1 392 748 minutom marszu. Personel badania jakościowego przeanalizował treść wywiadów z uczestnikami oraz wpisów na blogu. Dane z badań pokazały, że uczestnicy czuli, że program zachęcał do rozpoczynania ćwiczeń fizycznych wśród osób, które w ogóle nie ćwiczyły, oraz zwiększał intensywność i czas trwania ćwiczeń u tych pracowników, którzy ćwiczyli rutynowo. Podobnie pracownicy uważali, że program ułatwia jednoczesne nabywanie innych zdrowych nawyków, ponieważ wielu z nich niezależnie przyjęło zdrowszą dietę lub zdecydowało się rzucić palenie. Ponadto program sprzyjał nawiązywaniu relacji społecznych wśród pracowników firmy oraz rozwijaniu umiejętności pracy zespołowej.

Obserwacje i wnioski

Prostota procedury ułatwiła wdrożenie programu w miejscu pracy oraz podjęcie systematycznej aktywności fizycznej przez pracowników. Program był kompatybilny z innymi działaniami promocji zdrowia w miejscu pracy. Jego niewątpliwą zaletą był niski koszt, ponieważ wymagane materiały nie były drogie, a koordynacja programu nie wymagała dodatkowego personelu ani nadgodzin. Ponadto ćwiczenia fizyczne pracowników nie obniżyły produktywności – nie pochłaniały czasu pracy, bo chodzenie odbywało się w czasie wolnym pracowników.

Na poziomie społecznym współpraca wszystkich uczestników pozwoliła grupom osiągnąć cel. Program miał charakter integracyjny. Każdy uczestnik przyczynił się do osiągnięcia celu zgodnie z własnymi możliwościami.

Przeprowadzone badanie pokazuje, jak można wykorzystać wartość grywalizacji dla zdrowia pracowników firmy. Tak wprowadzona aktywność fizyczna jest szczególnie atrakcyjna dla potencjalnych uczestników, ponieważ zamiast polecać zachowania prozdrowotne poszczególnym osobom, dawała grupom pracowników wspólne zadanie „przejść milion kroków”. Podołanie wyzwaniu jest motywatorem, który wzmacnia przywiązanie grupy do celu programu. Krótkie ramy czasowe programu pozwalają uczestnikom osiągnąć cele krótkoterminowe, motywując do regularnych ćwiczeń. Taki program można łatwo wyeksportować do innych miejsc pracy na całym świecie.

Badania potwierdziły, że przyjmowanie programów promocji zdrowia w miejscu pracy jest korzystne dla zdrowia, produktywności i jakości życia pracowników, ale także dla zysków firmy (9). Chociaż nie ma jednoznacznych dowodów na to, że pojedynczy program promocji zdrowia może przynieść zwrot z inwestycji (ROI), sama aktywność fizyczna jest filarem każdego kompleksowego programu odnowy biologicznej i jest jednym ze sposobów zmiany zasad firm w kierunku kultury wellbeingu (10).

Jak myślisz, czy taki program sprawdziłby się w Twojej firmie?

________

Źródła:

Autor: Care Solutions